ट्राफिक व्यवस्थापनको लागि बेलायती मोडल

काठमाडौँ । काठमाडौं उपत्यकामा बेलायती मोडलको भेरिएबल स्पिड लिमिट लागू गर्दा ट्राफिक व्यवस्थापनलाई सुधार गर्न सकिन्छ । तर यसलाई प्रभावकारी बनाउनका लागि सडक बत्ती, सडक मार्किङ र ट्राफिक लाइटको पूर्णरूपमा सञ्चालनका साथै ट्राफिक नियम उल्लङ्घन नियन्त्रक आधुनिक उपकरणहरूको प्रयोग अनिवार्य छ । यसका लागि सार्वजनिक बसका चालक र सहचालकलाई आवश्यक तालिम, बस स्टपहरूको व्यवस्था र निश्चित समयमा मात्र बस स्टपमा बस रोक्न पाउने नियमहरू लागू गर्नु आवश्यक रहेको छ । साथै, ट्राफिक प्रहरीको संख्यामा कटौती गरेर राज्यलाई हुने आर्थिक भार कम गर्न सकिन्छ ।

भेरिएबल स्पिड लिमिटको परिचय
भेरिएबल स्पिड लिमिट भनेको ट्राफिक प्रवाह, मौसम र अन्य परिस्थितिहरूको आधारमा गाडीहरूको गति सीमालाई परिवर्तन गर्ने प्रणाली हो । बेलायतमा यो प्रणालीले सफलतापूर्वक ट्राफिक जाम घटाउने, दुर्घटना रोक्ने र यात्रा समयको स्थिरता सुनिश्चित गर्ने काम गरेको छ ।

काठमाडौं उपत्यकामा भेरिएबल स्पिड लिमिटको फाइदाहरू
१. ट्राफिक प्रवाह व्यवस्थापन
काठमाडौंमा मुख्य सडकहरूमा ट्राफिकको मात्रा दिनको विभिन्न समयमा फरक–फरक हुन्छ । व्यस्त समयमा गति सीमालाई कम गरेर गाडीहरूको प्रवाहलाई कम गराउन सकिन्छ ।
२. दुर्घटनामा कमी
साँघुरा सडक र धेरै मोड भएका कारण दुर्घटनाको सम्भावना बढी हुन्छ । जोखिमपूर्ण क्षेत्रमा विभिन्न समयमा फरक–फरक गति सीमा लागू गर्दा दुर्घटनाको सम्भावना कम गर्न सकिन्छ ।
३. यात्रा समयको पूर्वानुमान
भेरिएबल स्पिड लिमिटले यात्रा समयको स्थिरतालाई बढाउँछ, जसले गर्दा गाडीचालकहरूले यात्रा योजना बनाउँदा सजिलो महसुस गर्छन् ।

भेरिएबल स्पिड लिमिट लागू गर्नुअघि आवश्यक तयारीहरू
१. सडक बत्ती र ट्राफिक लाइटको पूर्ण सञ्चालन
सडक बत्तीहरू र ट्राफिक लाइटहरूको प्रभावकारी सञ्चालन अनिवार्य छ । यी सुविधाहरूले रातको समयमा दृश्यता बढाउँछ र ट्राफिक प्रवाहलाई कम गराउन मद्दत गर्छ ।
२. सडक मार्किङ
सडकमा स्पष्ट र प्रभावकारी मार्किङले गाडी चालकहरूलाई ट्राफिक नियमहरूको पालना गर्न सजिलो बनाउँछ । लेन, क्रसवाक र गति सीमाका चिह्नहरूको स्पष्टता ट्राफिक व्यवस्थापनका लागि महत्वपूर्ण छ ।
३. ट्राफिक नियम उल्लङ्घन नियन्त्रक आधुनिक उपकरणहरूको प्रयोग
स्पिड क्यामेरा, सीसीटीभी र अन्य इलेक्ट्रोनिक निगरानी प्रणालीहरूको प्रयोगले ट्राफिक नियम उल्लङ्घन नियन्त्रण गर्न मद्दत पुर्याउँछ ।

सार्वजनिक बस व्यवस्थापनका लागि अतिरिक्त उपायहरू
१. चालक र सहचालकको तालिम
सार्वजनिक बसका चालक र सहचालकलाई नियमितरूपमा तालिम, सेमिनार र कक्षाको व्यवस्था गर्नुपर्छ । यसले उनीहरूको व्यावसायिकता र यात्रुहरूको सुरक्षा सुनिश्चित गर्छ ।
२. बस स्टपको व्यवस्था
सुनिश्चित गर्नुपर्छ कि बसहरू निश्चित ठाउँमा मात्र रोक्छन् । बस स्टपहरू निश्चित दूरीमा स्थापना गरेर र ट्राफिक नियमअनुसार मात्र बस रोक्न पाउने व्यवस्था गर्नुपर्छ ।
३. निश्चित समय
बस स्टपमा निश्चित समयसम्म मात्र बस रोक्न पाउने नियम बनाउनुपर्छ । यो नियमले ट्राफिक जाम घटाउन मद्दत गर्छ ।

ट्राफिक प्रहरीको संख्यामा कटौती
१. आधुनिक उपकरणहरूको प्रयोग
स्पिड क्यामेरा, सीसीटीभी र अन्य इलेक्ट्रोनिक निगरानी प्रणालीहरूको प्रयोगले ट्राफिक प्रहरीको कार्यलाई धेरै हदसम्म स्वचालित बनाउँछ । यसले ट्राफिक प्रहरीको संख्यामा कटौती गर्न सकिन्छ ।
२. आर्थिक भार कम गर्नु
ट्राफिक प्रहरीको संख्यामा कटौती गर्दा राज्यलाई हुने आर्थिक भार कम गर्न सकिन्छ । कम संख्यामा प्रहरी राख्दा तलब, भत्ता र अन्य सुविधामा खर्च कम हुनेछ ।
३. कटौती गरेको रकमको उपयोग
कटौती गरेको रकमलाई माथि उल्लिखित कार्यहरूमा लगानी गर्न सकिन्छ । यो रकम सडक बत्ती, ट्राफिक लाइट, सडक मार्किङ, आधुनिक उपकरणहरूको खरिद र सार्वजनिक बसका चालक र सहचालकको तालिममा उपयोग गर्न सकिन्छ । यसले ट्राफिक व्यवस्थापनमा सुधार ल्याउँछ ।

कार्यान्वयन प्रक्रिया
१. डेटा संकलन र विश्लेषण
पहिलो चरणमा, ट्राफिकको घनत्व, गति र दुर्घटनाको डेटा संकलन गर्नुपर्छ । यस डेटा विश्लेषण गरेर कुन क्षेत्रमा कति गति सीमा लागू गर्ने भन्ने निर्णय गर्न सकिन्छ ।
२. डिजिटल साइनबोर्डहरूको स्थापना
भेरिएबल स्पिड लिमिट सूचित गर्न डिजिटल साइनबोर्डहरूको स्थापना गर्नुपर्छ । यी साइनबोर्डहरूले वास्तविक समयमा गति सीमाको जानकारी दिनेछन् ।
३. ट्राफिक नियमहरूको कडा पालना
भेरिएबल स्पिड लिमिट लागू गर्नासाथ ट्राफिक नियमहरूको कडा पालना सुनिश्चित गर्नुपर्छ । स्पीड क्यामेरा, सीसीटीभी र अन्य निगरानी उपकरणहरूको प्रयोग गरेर ट्राफिक नियम उल्लङ्घन गर्नेहरूलाई कारबाही गर्नुपर्छ ।

उदाहरण
बिहानको व्यस्त समय
– रिङ्ग रोडभित्रः ३० किमी प्रतिघण्टा
– रिङ्ग रोड छुने मुख्य सडकहरूः ४० किमी प्रतिघण्टा

दिउँसोको मध्यम ट्राफिक समय
– रिङ्ग रोडभित्रः ४० किमी प्रतिघण्टा
– रिङ्ग रोड छुने मुख्य सडकहरूः ५० किमी प्रतिघण्टा

रातिको कम ट्राफिक समय
– रिङ्ग रोडभित्रः ५० किमी प्रतिघण्टा
– रिङ्ग रोड छुने मुख्य सडकहरू ६० किमी प्रतिघण्टा

निष्कर्ष
काठमाडौं उपत्यकामा बेलायती मोडेलको भेरिएबल स्पिड लिमिट लागू गर्दा ट्राफिक व्यवस्थापनमा सुधार ल्याउन सकिन्छ । तर यसलाई प्रभावकारी बनाउनका लागि सडक बत्ती, सडक मार्किङ र ट्राफिक लाइटको पूर्ण सञ्चालनका साथै ट्राफिक नियम उल्लङ्घन नियन्त्रक आधुनिक उपकरणहरूको प्रयोग अनिवार्य छ । यसबाहेक सार्वजनिक बसका चालक र सहचालकलाई आवश्यक तालिम, बस स्टपहरूको व्यवस्था र निश्चित समयमा मात्र बस स्टपमा बस रोक्न पाउने नियमहरू लागू गर्नु आवश्यक रहेको छ ।

यी सबै उपायहरूको संयोजनले ट्राफिकको प्रवाह व्यवस्थापन, दुर्घटनाको कमी र यात्रा समयको पूर्वानुमानमा सुधार गर्न मद्दत पु¥याउँछ । यसले काठमाडौं उपत्यकामा सुरक्षित र सहज यात्रा सुनिश्चित गर्न सकिन्छ । साथमा ट्राफिक प्रहरीको संख्यामा कटौती गर्दा राज्यलाई हुने आर्थिक भार कम गर्न सकिन्छ र यो बचत रकमलाई प्रभावकारी रूपमा ट्राफिक व्यवस्थापन सुधारका लागि उपयोग गर्न सकिन्छ ।

तपाईको प्रतिक्रिया

Login

Label

{} [+]

Name*

Email*

Label

{} [+]

Name*

Email*

0 Comments

Oldest

Newest Most Voted

Inline Feedbacks

View all comments