रामहरी चौलागाइँ
काठमाडौं, जेठ १८
सरकारले आगामी आर्थिक वर्षको लागि कृषि तथा पशुपक्षी विकास मन्त्रालयलाई गत वर्षको तुलनामा सात अर्ब बढी बजेट विनियोजन गरेको छ । अर्थमन्त्री डा. युुवराज खतिवडाले बिहीबार संघीय संसद्मा प्रस्तुुत गरेको बजेटमा आगामी आवका लागि कृषितर्फ ४१ अर्ब आठ करोड बजेट विनियोजन गरेको हो । चालू आर्थिक वर्षका लागि सरकारले ३४ अर्ब ८० करोड छुट्याइएको थियो ।
कृषि उत्पादनमा मुलुकलाई आत्मनिर्भर बनाउने लक्ष्य बजेटले लिएको छ । तरकारी, दूध तथा मासुमा मुलुकलाई आत्मनिर्भर बनाइने रणनीति बजेटले लिएको छ । प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण आयोजनालाई पुनर्संरचना गर्दै स्थानीय सम्भावनाका आधारमा एक स्थानीय तह एक उत्पादन पकेट क्षेत्र कार्यक्रम सञ्चालनको लागि बजेट छुट्याइएको छ । साथै कुषि र पशुपालनका थप २ सय ५० पकेट क्षेत्र विकास गरी प्रत्येक स्थानीय तहमा कम्तीमा एक कृषि पकेट क्षेत्र रहने सुनिश्चितता बजेटले गरेको छ । यसको लागि ३ अर्ब ३२ करोड रकमको व्यवस्था गरिएको अर्थमन्त्री डा. युवराज खतिवडाले बताएका छन् ।
कर्णाली र गण्डकी प्रदेशमा खाद्य गुण्तस्तर प्रयोगशाला सञ्चालन गरिने भएको छ । सबै स्थानीय तहमा घुम्ती प्रयोगशालामार्फत माटो परीक्षण गरी उपयुक्त बीउ, मललगायत कृषि सामग्री सिफारिस गर्ने व्यवस्था गरिएको छ । किसानले प्रयोग गर्ने रासायनिक मलमा अनुदान वृद्धि गरी ११ अर्ब रकम विनियोजन गरिएको छ । बजेटमा अनुदानको मलमा कर लगाएको कुरा बाहिर आएसँगै रासायनिक मलको मूल्य वृद्धि हुने भन्दै किसानहरुले विरोध जनाएका छन् ।
प्रांगारिक मलको प्रयोग बढाउँदै अर्गानिक खेतीलाई प्रोत्साहित गर्न किसानलाई बजेटले निर्देश गरेको छ । बीउको गुणस्तर परीक्षणलाई विस्तार गरी इजाजत प्राप्त बिक्रेताबाट उन्नत बीउ खरिद गर्ने किसानलाई नगद फिर्ता गर्ने व्यवस्था मिलाइएको छ । कृषि उपजको बजारीकरण गर्न सबै स्थानीय तहमा बजार पूर्वाधार निर्माण गरिने भएको छ । सबै प्रदेशमा ७८ वटा कृषि थोक बजारका निर्माणका लागि स्थानीय तहलाई वित्तीय हस्तान्तरण गर्न तथा प्रदेशस्तरीय कृषि उपजको ‘हब मार्केट’ गर्न बजेटको व्यवस्था गरिएको छ । कृषि जमिनमा कृषकको पहुँच विस्तार गर्न करार खेती, चक्लाबन्दी र सामुदायिक खेतीलाई प्रोत्साहन गर्न लागिएको छ ।
सबै स्थानीय तहमा एक कृषि एक पशु प्राविधिकको व्यवस्था मिलाउन ५० करोड विनियोजन भएको छ । फलफूलका बिरुवा रोप्ने र संरक्षण गर्ने कार्यलाई अभियानको रुपमा सञ्चालन गर्न लागिएको छ । सो कार्यका लागि कृषितर्फ ५० लाख र वनतर्फका कार्यक्रमबाट ५५ लाख थप बिरुवा उत्पादन गरी वितरण गर्न लागिएको छ । प्रत्येक स्थानीय तहमा नर्सरी स्थापना गरी कम्तीमा १० हजार बिरुवा उत्पादनको लागि प्राविधिक सहयोग उपलब्ध गराउन लागिएको छ । सहकारी संस्थामार्फत कपास, रेशम, ऊनी र अन्य धागोजन्य उत्पादन एवं प्रशोधनको लागि अनुदानको व्यवस्था गरिएको छ । उखु उत्पादक किसानलाई उत्पादन परिणामका आधारमा अनुदान दिनको लागि ९५ करोड बजेट छुट्याइएको छ ।
नेपाल कृषि अनुसन्धान परिषद्को कार्य क्षेत्र विस्तार गरी क्षमता विकास गर्दै मौलिक खाद्यान्न, पशुपन्छी तथा मत्स्यपालनलाई एवम अन्य बालीको पञ्जीकरण, उत्पादकत्व र बहुप्रयोगका सम्बन्धमा अनुसन्धान गरिने भएको छ । कृषकलाई पशुपन्छीपालनमा आकर्षित गर्न नश्ल सुधार कार्यक्रमलाई प्रोत्साहन, घाँस खेती, बृहत् चरीचरण क्षेत्र विकास तथा गुणस्तरीय पशु सेवाको विस्तार गरिने भएको छ ।
मन्त्रालय असन्तुष्ट : कृषि उत्पादनमा मुलुकलाई आत्मनिर्भर बनाउने योजना वर्तमान सरकारको रहेको छ । सरकारले बजेट अगाडि सार्वजनिक गरेको नीति तथा कार्यक्रममा यो कुरा उल्लेख गरेको पनि थियो । यही कुरालाई मध्यनजर गर्दै सरकारले चालू आर्थिक वर्षभन्दा आगामी आर्थिक वर्षका लागि २ अर्ब बढी बजेट पनि छुट्याएको छ । सरकारले किसानलाई राहत दिने भनेर मलमा अनुदान दिँदै आए पनि अर्कोतिर भन्सार शुल्क लिन सुरु गरेको छ । अब सरकारले मलमा ५ प्रतिशत र बीउबीजनको १५ प्रतिशत भन्सार शुल्क लिने भएको छ । एकातिर किसानलाई रासायनिक मलमा अनुदान दिएको देखाउने र अर्कोतिर मल र बीउ आयात गर्दा भन्सार शुल्क लिन लागेकोमा मन्त्रालय असन्तुष्ट बनेको छ ।
क्याटेगोरी : समाचार
ताजा अपडेट
- उपहारमा पाएको जग्गामा एमालेले कति कर तिर्नुपर्ने हुन्छ?
- केही स्थानमा हल्कादेखि मध्यम वर्षाको सम्भावना
- सुक्खाबन्दरगाहद्वारा तीन महिनामा १२ अर्ब ७५ करोड राजस्व सङ्कलन
- यस्तो छ आजका लागि विदेशी मुद्राको विनिमय दर
- लामिछानेलाई पोखरा ल्याइयो
- सभापति लामिछानेविरुद्ध पक्राउ पुर्जी लिएर रास्वापा पार्टी कार्यालय पुग्यो प्रहरी
- प्रादेशिक अस्पताल जलेश्वरका चिकित्सकद्वारा हडताल
- आजदेखि मनकामना केबलकार नियमित सञ्चालनमा
धेरैले पढेको
- सुनचाँदीमा सिन्डिकेट लगाएको भन्दै नेपाल राष्ट्र बैंकविरुद्ध सर्वोच्चको कारण देखाऊ आदेश
- समसामयिक राजनीतिक व्यङ्ग्य
- चिया पसल पनि कम्पनी ?
- ढोरपाटन जोड्ने सडक कालोपत्रे गरिँदै
- युनिश शाहीको गीत ‘धारिलो तिर˝ को भ्युज वान मिलियन नाघ्यो
- राजेन्द्र विमल र हरिहर शर्मालाई पुरस्कृत गरिने
- एक्सेल डेभलपमेन्ट बैंकको ट्राफिक प्रहरीलाई सहयोग
- इन्फिनिटी लघुवित्तको सातै प्रदेशमा तालिम सम्पन्न
तपाईको प्रतिक्रिया