कञ्चनपुर । शुक्लाफाँटा नगरपालिका– ६ कसरौलका बन्धु रानाको उमेर ८० वर्ष पुगेको छ । उनले तन्नेरी झैँ परम्परागत सीपको सदुपयोग गर्दै डोरी बाटेर बिक्री गरी महिनामा तीस हजार बढी आम्दानी गर्दै आएका छन् । बजारमा सिमेन्ट राख्न प्रयोग भएका खाली बोरीहरु खरिद गरी उनले त्यसको धागो निकाली त्यसबाटै डोरी बाट्ने (बनाउने) गरेका छन् ।
डोरी बलियो र देख्नमा आकर्षक हुने भएकाले ग्राहकले सहजै किन्ने गरेका छन । एउटै डोरी रु. दुई सय देखि रु. पाँच सय सम्ममा बिक्री हुने गरेको छ । “घरमै बसेर डोरी तयार गर्छौं,” उनले भने, “तयार भएको डोरी काँधमा बोक्दै गाउँ गाउँ पुर्याएर बिक्री गर्दै आएको छु ।”
दैनिक एक हजार जतिको डोरी बिक्री हुने गरेको उनले राससलाई बताए । डोरी बेच्नकै लागि बिहानीको खाना खाएर गाउँ चहार्दै हिँड्ने राना साँझ अबेर मात्रै घर फर्कने गर्दछन् । डोरीमा रानाले छड्की, वरहा, घाँस बोक्ने जाल, मुखडा, नाथ लगायत बनाउने गर्दछन् । सबैभन्दा बढी बिक्री हुने डोरीमा छड्की रहेको छ । गाई गोरु बाँध्नका लागि प्रयोग हुने छड्कीको ग्राहकले बढी माग गर्ने रानाले बताए ।
डोरी बनाउन रानाले २० वर्षको उमेरमै सिकेका हुन । “धेरै परिवार हुँदा आर्थिक अभाव सधैँ भइरहन्थ्यो” उनले भने, “त्यही भएर लेखपढ गर्ने अवसर पाउने कुरै भएन, त्यस बेला लेखपढ पर्ने खासै चासो पनि हुँदैनथ्यो, गोठालो जान्थे, अरुले डोरी बनाएको देखेर त्यसबाटै सिके । पहिला बाबियो, सनपाट, जुटको डोरीको प्रयोग बढी हुने गरेको थियो । खेतबारीमै डोरीका लागि जुट, सनपाटको खेती किसानले प्रशस्त रुपमा गर्दथे । जबदेखि बजारमा प्लास्टिकका डोरी आए त्यसपछि किसानले जुट र सनपाटको खेती गर्ने कार्य छाडे ।” जुट र सनपाटको खेती हुन छाडेपछि विकल्पमा प्लास्टिकका बोरीहरु खरिद गरी त्यसबाटै डोरी बनाउने कार्य थालेको उनी बताउछन् ।
व्यावसायिक रुपमा डोरी बनाएर बिक्री गर्ने कार्य ४० वर्षको उमेरपछि गर्न थालेको उनको भनाइ रहेको छ । घरमा कोही बिरामी परे, पैसाको अत्यन्तै जरुरी परेका बेला परिवारलाई उनले सहयोग गर्छन । विवाह गरेको दुई वर्षमै श्रीमतीको देहावसान भएपछि रानाले दोस्रो विवाह भने गरेका छैनन । जेठो दाजुको घरमा उनी बस्दै आएका छन् ।
डोरी बेचेकै पैसाले रानाले जेठो दाजुको छोराका लागि मोटरसाइकल खरिद गरिदिएका छन् । “मोटरसाइकल किन्न थोरै रकम मैले जुटाए” डुठ्ठा रानाले भने, “दुई लाख रकम डोरी बेचेर आएको रकम बाजेले व्यहोरे ।” परिवारलाई आवश्यकता परेका बेला उनले आर्थिक सहयोग गर्दा नै परिवार चलाउन सहज भएको डुठ्ठाको भनाइ रहेको छ । “घरमा ठूलो काम गर्दा लाग्ने पैसा उनले नै दिनुहुन्छ,” उनले भने, “स–सानो काममा भने पैसा दिन कञ्जुस्याइँ गर्नुहुन्छ । उमेर छँदा डोरी बेचेर महिनामै ५०÷६० हजारसम्म पनि कमाउँथे, उमेर ढल्किँदै जाँदा कमाई पनि घटेको छ ।”
घर खर्चसँगै आफूलाई आवश्यक भएको लुगाफाटो, जुत्ता, चप्पल, औषधपचार लगायतको खर्च डोरी बेचेर आएको रकमबाटै व्यहोर्दै आएका छन् । आफूलाई चाहिने खर्च अरूसँग मागेको अहिलेसम्म नदेखेको डुठ्ठा बताउछन् । “हामीले आपतविपत परेका बेला उहाँसँग पैसा माग्छौँ उहाँले अहिलेसम्म हामीसँग पैसा माग्नुभएको छैन” उनी भन्छन् ।
पूर्व वडाअध्यक्ष जगता राना पौरख गरेर खाने स्वावलम्बी व्यक्तिका रुपमा आफूले बन्धुलाई चिनेको बताउछन् । उनी भन्छन् ,“व्यावसायिक कार्यलाई निरन्तर गरे पैसाका लागि अन्यको मुख ताक्नु नपर्ने पाठ उहाँबाट आजका युवाहरुले सिक्नुपर्ने हुन्छ ।”
क्याटेगोरी : सुदूरपश्चिम प्रदेश
ताजा अपडेट
- पाथीभरा क्षेत्रमा हल्का हिमपात सुरु
- बजार माग बढेसँगै अलैँचीको मूल्य उच्च विन्दुमा
- बचतकर्ताको रकम फिर्ता गराएर सहकारीलाई लयमा फर्काउनेछौँ : मन्त्री अधिकारी
- चीन भ्रमणका एजेन्डा कांग्रेस–एमालेको सहमतिमा तय हुने
- टोरन्टो घुम्ती शिविरबाट चार सय नेपालीले लिए राहदानी
- नेपाल–क्यानडा सम्बन्धका साथै साझा चासोका विषयमा छलफल
- सम्मान र पुरस्कारले उत्साहित पूजा
- सुनको मूल्य बढ्यो
धेरैले पढेको
- सुनचाँदीमा सिन्डिकेट लगाएको भन्दै नेपाल राष्ट्र बैंकविरुद्ध सर्वोच्चको कारण देखाऊ आदेश
- समसामयिक राजनीतिक व्यङ्ग्य
- चिया पसल पनि कम्पनी ?
- ढोरपाटन जोड्ने सडक कालोपत्रे गरिँदै
- युनिश शाहीको गीत ‘धारिलो तिर˝ को भ्युज वान मिलियन नाघ्यो
- राजेन्द्र विमल र हरिहर शर्मालाई पुरस्कृत गरिने
- एक्सेल डेभलपमेन्ट बैंकको ट्राफिक प्रहरीलाई सहयोग
- इन्फिनिटी लघुवित्तको सातै प्रदेशमा तालिम सम्पन्न
तपाईको प्रतिक्रिया